Şırdan Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Adana denildiğinde ilk akla gelen yemek Adana Kebabı olsa da son yıllarda Adana’nın başka bir yemeği de oldukça popüler hâle geldi. Bu yemek ise Adana’ya özgü bir sakatat yemeği olan  şırdan. Her gün daha çok insan arama motorlarına bu yemeği soruyor; şırdan nedir , sosyal medyada bu yemek hakkında paylaşımlar yapıyor, Adana dışındaki şehirlere de şırdancı restoranları açılıyor.

Adana  kültür sanat, kavurucu hava durumu, ezeli iki güzide rakibin spor haberleri, benzersiz mutfağından yemek tarifleri ve eşsiz tarihi mekanlarından günün her saati yapılabilecek canlı yayın potansiyeli ile tüm ülkenin ve özellikle gezginlerin en sevdikleri şehirlerden biri olmuştur.

Şırdan Nedir?  

Adana yöresinden Türk Mutfağına katılan sakatat yemeklerinden biridir. Geviş getiren hayvanlarda midenin bölümlerinden biri meşhur bir yemeğe isim olmuştur. Adananın yöresel nitelikteki yiyeceği Türk Mutfağında oldukça geniş bir sakatat kültürü var. Kokoreç, kelle paça, işkembe gibi sakatat yemekleri tüm ülkede bilinir. Bunun dışında bir de yerel sakatat yemekleri vardır. Şırdan da onlardan biridir.

Peki bu yemek hayvanın neresinden yapılır ? Geviş getiren hayvanların midesi (geviş getiren hayvanları ayaklarındaki tırnak sayısından-2- ya da ağızlarını sürekli sakız çiğner gibi hareket ettirmelerinden tanıyabilirsiniz) dört farklı bölümden oluşur. Bu,   midesinin bir bölümüdür. Diğer üç bölüm ise işkembe, bkz. işkembe dolması , börkenek ve kırkbayırdır. Şirden ile yapılan dolma yemeği  şırdan dolmasının Adana’da ismi kısaltılır ve “dolması” sözcüğü atılır.  Yemeğin asıl adı şırdan dolmasıdır .  adananın yöresel nitelikteki yiyeceği olan bu hazine   verilen isim ile daha çok sevilmiştir. Değerli şeyler tüm güzel unsurların bir araya gelmesi ile  elde edilir.

Gelelim bu dolmanın nasıl yapıldığına. Pirinç, domates, soğan, maydanoz ve nane gibi malzemeler bir araya getirilir. (Bu kısımdaki malzemeler restorandan restorana değişebilir) Salça, baharatlar-  kimyon ve pul biber ve sıvı yağ ile pişirilerek bir çeşit pilav yapılır. Şirden  sıcak suyla iyice temizlendikten sonra bu pilav ile doldurulur ve ağzı iple dikilir. Böylece pişme sırasında ağzının açılması ve içinin dökülmesi engellenmiş olunur. Dikildikten sonra dolmalar geniş bir tencerede, pirinçler pişene kadar haşlanır.  Adına festival düzenlenmesi bile gündeme gelen bu yemek pişiriliş ve yeme konusunda  püf noktaları ile donanmıştır.

Şırdan Nasıl Tüketilir?

Şırdan servis edildiğinde limon, küçük biber turşusu ve çeşitli baharatlarla birlikte tüketilir. Hangisini kullanacağınız tümüyle sizin tercihinizdir. Şırdancı restoranlarında bunların hepsi masada bulunur.  Kimyon ve  bir çay kaşığı pul biber ile muhteşem bir lezzete dönüşmüştür.

Bu yemeği ilk kez yiyecek olanların en çok sorduğu sorulardan biri, “elle mi yenileceği yoksa çatal bıçakla yenir mi” sorusudur. Çünkü bazı Adanalılar bu yemeğin elle yenilmesi gerektiğinde ısrarcıdır. Fakat çatal bıçakla da yenilebilir. Şırdancılara göre ikisi de uygun olacak ki müşteriye seçenek sunarlar. Şırdan dolması tabakta bir kâğıdın üstünde gelir ve yanında da çatal ve bıçak getirilir. Kimi müşteri bu kâğıttan tutarak elle yer, kimi de çatal bıçağı kullanır. Yani bu konuda da tercih size bağlıdır. Dikkat etmeniz gereken tek bir şey var, o da şırdanın ipini çıkarmanız gerektiğini unutmamanız.

Diğer Adana Sakatatları

Adana’nın başlıca sakatat yemeği şırdan olsa da şırdancı restoranlarında başka sakatat yemekleri de bulunmakta. Tabi bu yemekler sadece restoranlarda yapılmıyor, evde şırdan pişirmek bir Adana klasiğine dönüşmeye başlamaktadır. Ülkemizde  sakatat sevenlerin özellikle takip etmesi gereken bu listede bulunan yemekler: Mumbar ve Kırkkat gibi başka dolma çeşitleri ve yeni ortaya çıkan Mimar Sinan Çorbasıdır. Son zamanlarda bu restoranlar kokoreçe de kucak açmışlardır sıkça tüketilen sakatatlardan biri haline gelmiştir.

Adana’da şırdancılardan farklı olarak kırkkatçı, mumbarcı bulunmaz. Şırdancı restoranlarında bu yemeklerin hepsi bir arada bulunur. Gittiğiniz şırdancıda hepsini tadabilirsiniz.  adananın yöresel nitelikteki yiyeceği sayılabilecek diğer yemekler.

Mumbar: İnce bağırsaklardan yapılan bir dolma çeşididir.

Kırkkat: İşkembeden yapılan bir dolma. İşkembenin dışı kat kat olduğu için bu ismi almıştır.

Mimar Sinan Çorbası: Kelle paça çorbası ile mercimek çorbasının karşımı olan sakatat ailesinden bir çorba çeşididir.

İşkembe Dolması: işkembenin iç pilav ile doldurmasyılşa yapılan yemektir

Umarım içeriğimizi beğenmişsinizdir. Tüm yayınlarımız kaynak göstermek koşulu ile alınıp yayınlabilir. Rss ile sitene ekle seçeneğini kullana bilirsiniz.

Bir çok konuda bilgilendirici yazılar yayınlamaya devam edeceğiz. Bunlardan haberdar edilmek isterseniz aşağıdaki Abone Ol formunu doldurarak ya da sosyal medya butonlarımızdan takip et seçeneğini kullanarak yayın akışımızı takip edin.